ماجرای خواستگاری و پیوند دو نور الهی/
چهارشنبه, ۲۵ شهریور ۱۳۹۴، ۱۰:۲۸ ق.ظ
ماجرای خواستگاری و پیوند دو نور الهی/
چگونگی خواستگاری یگانه روزگار از دردانه خلقت / وسعت مهر شیعیان؛ واسطه تقاضای مهریه از خداوند
«پدر و مادرم فدای شما، وقتی خردسال بودم مرا از عمویتان ابوطالب و فاطمه بنت اسد گرفتید. با غذای خود و به اخلاق و منش خود بزرگم کردید. نیکی و دلسوزی شما درباره من از پدر و مادرم بیشتر و بهتر بود. تربیت و هدایتم به دست شما بوده و شما ای رسول خدا به خدا سوگند ذخیره دنیا و آخرتم هستید. ای رسول خدا! اکنون که بزرگ شدهام، دوست دارم خانه و همسری داشته باشم تا در سایه انس با او، آرامش یابم. آمدهام تا دخترتان فاطمه را از شما خواستگاری کنم. آیا مرا میپذیرید؟»
اول ذیحجه، سالروز ازدواج فرخنده حضرت فاطمه سلامالله علیها و حضرت علی علیهالسلام به عنوان روز ازدواج نامگذاری شده است و روزی مبارک برای همه نوگامانی است که دل به زندگی فاطمی دادهاند تا شادی خود را با خاطره همیشه روشن آن روز مبارک، پیوند زنند. ازدواج این دو نور الهی به فرمان خداوند، از امتیازاتی است که رسول اکرم صلیالله علیه و آله بر آن مباهات میکردند. در این پیوند پر میمنت، فرشتگان آسمان در سرور و شادمانی و بهشتیان به زینت و زیور آراسته شده بودند.
ازدواج دخت پیامبر؛ در انتظار اذن الهی
فاطمه زهرا سلامالله علیها دختر پیغمبر اکرم صلیالله علیه و آله و از دوشیزگان ممتاز عصر خویش بود. پدر و مادرش از اصیلترین و شریفترین خانوادههای قریش بودند. از حیث جمال ظاهری و کمالات معنوی و اخلاقی از پدر و مادر شریفش ارث میبرد و به عالیترین کمالات انسانی آراسته بود.
پیش از حضرت علی علیهالسلام افرادی مانند ابوبکر و عمر آمادگی خود را برای ازدواج با ایشان اعلام کرده بودند و هر دو از پیامبر صلیالله علیه و آله این پاسخ را شنیده بودند که درباره ازدواج دخترشان منتظر وحی الهی هستند.
چگونگی خواستگاری یگانه روزگار از دردانه خلقت
هنگامی که حضرت علی علیهالسلام برای خواستگاری فاطمه سلامالله علیها آمدند، پیامبر در خانه امسلمه بود. حضرت علی علیهالسلام در زد. ام سلمه پرسید: کیست؟
قبل از پاسخ خواستگار، پیامبر دستور داد: «در را باز کن و بگو داخل شود. کسی پشت در است که محبوب خدا و رسول است»
حضرت علی علیهالسلام وارد شد، سلام کرد و در حضور رسول خدا صلیالله علیه و آله نشست. چشمان خود را بر زمین دوخت. شرم از پیامبر مانع گفتن خواستهاش میشد. پیامبر هم که خود او را بزرگ کرده و از روحیاتش باخبر بود، سکوت را شکست و فرمود: «میبینم برای حاجتی اینجا آمدهای. خواستهات را بر زبان آور و آنچه در دل داری بازگو که خواستهات پیش من پذیرفته است»
حضرت علی علیهالسلام با سخنانی شیرین خواستهاش را چنین بازگو کرد: «پدر و مادرم فدای شما، وقتی خردسال بودم مرا از عمویتان ابوطالب و فاطمه بنت اسد گرفتید. با غذای خود و به اخلاق و منش خود بزرگم کردید. نیکی و دلسوزی شما درباره من از پدر و مادرم بیشتر و بهتر بود. تربیت و هدایتم به دست شما بوده و شما ای رسول خدا به خدا سوگند ذخیره دنیا و آخرتم هستید. ای رسول خدا! اکنون که بزرگ شدهام، دوست دارم خانه و همسری داشته باشم تا در سایه انس با او، آرامش یابم. آمدهام تا دخترتان فاطمه را از شما خواستگاری کنم. آیا مرا میپذیرید؟»
چهره پیامبر چون گل شکفته شد. گویا انتظار این لحظه را میکشید. خوشحال شد، ولی جواب قطعی را برعهده حضرت فاطمه سلامالله علیها گذاشت.
ایشان درخواست حضرت علی علیهالسلام را با دخترشان در میان گذاشتند و از ایشان جواب خواستند. حضرت زهرا سلامالله علیها هم با سکوت و لبخند پاسخ خود را به این خواستگاری اعلام کردند و پیامبر صلیالله علیه و آله هم با خوشحالی تکبیر گفتند و اینچنین اطرافیان را از این اتفاق باخبر کردند.
تعیین مهریه و تهیه جهیزیه
پس از انجام خواستگاری و مراسم عقد، وقت آن رسید که حضرت علی علیهالسلام برای همسر گرامی خود اثاثی تهیه و زندگی مشترک خود را با دختر پیامبر آغاز کند. در آن زمان تمام دارایی ایشان منحصر به شمشیر و زرهی بود که میتوانست به وسیله آنها در راه خدا جهاد کند و شتری نیز داشت که با آن در باغستانهای مدینه کار میکرد و خود را از میهمانی انصار بینیاز میساخت. پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله پذیرفت که حضرت علی علیهالسلام زره خود را بفروشد و به عنوان جزئی از مهریه فاطمه سلامالله علیها در اختیار پیامبر بگذارد.
زره به چهارصد درهم به فروش رفت. پیامبر قدری از آن را در اختیار بلال گذاشت تا برای حضرت زهرا سلامالله علیها عطر بخرد و باقیمانده را به عمار یاسر و گروهی از یاران خود داد تا برای عروس و داماد لوازم منزل تهیه کنند.
وسعت مهر شیعیان؛ واسطه تقاضای مهریه از خداوند
در روایات، افزون بر این مهریه که جنبه مادی و مالی دارد، مهریههای معنوی دیگری نیز برای آن بانوی بزرگ گفته شده است. در روایتی میخوانیم که حضرت زهرا سلامالله علیها از پدر تقاضا کرد که از خدا بخواهند تا مهریهاش را شفاعت از مسلمانان گناهکار قرار دهد. این خواسته حضرت مستجاب شد و فاطمه سلامالله علیها شفیع و واسطه بخشش گناهکاران قرار گرفت.
اشارات قرآن کریم به این پیوند مبارک
خداوند در آیه انتهایی سوره «کوثر» دشمن پیامبر صلیالله علیه و آله را مقطوع النسل میداند و عنوان میکند که خدا به ایشان خیر کثیر عطا کرده است و میدانیم که با ازدواج امام علی علیهالسلام و حضرت زهرا سلامالله علیها نسل پیامبر گرامی اسلام صلیالله علیه و آله ادامه پیدا کرد و گسترش یافت.
خداوند در آیات ۱۹ تا ۲۲ سوره الرحمن میفرماید: «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ بینهما برزخ لایبغیان فبای آلاء ربکما تکذبان یخَرُجُ مِنهْمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجَان؛ دو دریا را روان کرد تا با یکدیگر تماس پیدا کردند... از آن دو مروارید و مرجان بیرون میآید.»
امام صادق علیهالسلام در تفسیر این آیات میفرمایند: حضرت علی علیهالسلام و حضرت فاطمه سلامالله علیها دو دریای عمیقی هستند که هیچکدام بر دیگری ظلم و طغیان نمیکنند. مروارید هم امام حسن علیهالسلام و مرجان، امام حسین علیهالسلام هستند.(۱)
--------------------------------
پی نوشت:
(۱) تفسیر قمی، ج ۲، ص ۳۲۲
- ۹۴/۰۶/۲۵